POŁOMSKI Tadeusz Jan

POŁOMSKI Tadeusz Jan urodził się 17 lutego 1884 roku w Dulczy Małej gm. Radomyśl Wielki. Jego rodzice Stanisław i Maria z d. Gwiazdomorska byli nauczycielami. On sam ukończył Seminarium Nauczycielskie w Tarnowie i w 1906 roku uzyskał Patent Nauczyciela szkół ludowych. Pracę nauczyciela rozpoczął w 1906 roku w Szkole Powszechnej w Żabnie (kierownikiem był jego ojciec – Stanisław). Przepracował tutaj 9 lat do 1915 roku. W 1913 roku zawarł związek małżeński z Heleną Czubryt z Krakowa, która również była nauczycielką a swój patent uzyskała w 1912 roku. Helena praktykę nauczycielską odbywała w sąsiednim Odporyszowie i w tutejszym kościele odbył się ich ślub. (Ojcem Heleny był Piotr Czubryt, kupiec, ostatni wójt Zakrzówka w latach 1904 do 1910, a po włączeniu tej miejscowości do Krakowa 1 kwietnia 1910 roku – radny miasta Krakowa.)

Po 1915 roku został powołany do wojska austriackiego. Walczył na froncie włoskim. Został ranny nad rzeką Piawą koło miasteczka Udine u stup Dolomitów. Został przewieziony do szpitala wojskowego w Krakowie i tu w 1918 roku doczekał odzyskania przez Polskę niepodległości.

Po wyjściu ze szpitala został skierowany do Szkoły Powszechnej im. J. Słowackiego w Krakowie – Podgórzu przy ul. Zamojskiego. W tej szkole przepracował dwa lata do 1920 roku.

W 1920 roku z uwagi na kłopoty zdrowotne syna Lesława przeniósł się wraz z rodziną do Krzęcina k/Skawiny, gdzie objął stanowisko kierownika Tamtejszej Szkoły Powszechnej. W tej szkole uczyła również jego żona Helena.

W Krzęcinie pracował siedem lat do 1927 roku. Tu w 1926 roku w wieku 35 lat zmarła żona Helena, pozostał z synami Lesławem i Stanisławem. Dla ich dobra, chcąc, by uzyskali staranne wykształcenie, za pośrednictwem Inspektora Oświaty zamienił się z Panią Heleną Adwentowską i od września 1927 roku objął stanowisko kierownika Szkoły Powszechnej w Łagiewnikach.

Został członkiem Rady Gminnej w Łagiewnikach. Za jego staraniem ówczesne Kuratorium Krakowskiego Okręgu Szkolnego postanowiło dołożyć się do budowanego staraniem Gminy Domu Ludowego w Łagiewnikach. Nadbudowano piętro, w którym znalazła miejsce Szkoła Powszechna początkowo 6-cio klasowa, a następnie 7 klasowa.

W budynku znalazła swoje miejsce Rada Gminy Łagiewniki, biblioteka TSL, założony przez Tadeusza chór mieszany, zespół muzyczny skrzypcowy (Tadeusz dobrze grał na skrzypcach i uczył dzieci gry na tym instrumencie), teatralny zespół amatorski, klub sportowy „Wilga” i Izba harcerska 1. Łagiewnickiej Drużyny Harcerskiej im. Andrzeja Małkowskiego, która powstała 4 lipca 1934 roku.

Tadeusz Połomski był wielkim społecznikiem. Starał się, by szkoła służyła mieszkańcom Łagiewnik. Włączył się również w budowę kaplicy i kościoła w Łagiewnikach. Optował za powołaniem Społecznego Komitetu Budowy kościółka z p. Janem Krzywoniem na czele. Kiedy p. Stanisława Groyecka, wdowa po śp. Mieczysławie zamierzała sprzedać zespół pałacowo-dworski czuwałby nieruchomość tę kupiły ss. Felicjanki z ul. Smoleńskiej a nie palestra żydowska. I tak też się stało. W 1935 roku Zgromadzenie Sióstr Felicjanek zakupiło ten kompleks obiektów i przez następne 70 lat obiekty te dobrze służyły łagiewnickiej ziemi i jej mieszkańcom.

Wybuchła II wojna światowa i nastała okupacja niemiecka. Szkołę w Łagiewnikach Niemcy zajęli na koszary i szpital, Tadeusza Połomskiego wraz z rodziną w lipcu 1940 roku wysiedlili do Wołowic k/ Czernichowa (25 km od Krakowa). W Wołowicach Tadeusz objął kierownictwo Szkoły Powszechnej. Choć w Wołowicach pracował tylko 4 lata, dobrze przysłużył się ich mieszkańcom. Organizował tajne nauczanie, przygotowywał młodzież do gimnazjum, ukrywał nauczycieli, profesorów zbiegłych ze Śląska i oficerów WP. Źle znosił pobyt w Wołowicach, zwłaszcza represje i pacyfikacje Wołowic i sąsiednich miejscowości: Kaszów, Liszki, Olszanica. W lipcu 1943 roku SS i żandarmeria niemiecka z Liszek zamordowała w Wołowicach 7 osób w tym sołtysa. Tadeusz Połomski wraz z synami przez 3 dni i noce ukrywał się w pobliskim lesie i dzięki temu ocalał. Gospodyni rodziny Tadeusza Połomskiego w obawie, by Niemcy podczas kolejnej pacyfikacji i rewizji nie rozstrzelali całej rodziny spaliła wszystkie papiery i dokumenty znajdujące się w mieszkaniu.

Kiedy żołnierze Wermachtu zajęli szkołę i część mieszkania Tadeusza – on sam tego nie wytrzymał. Zmarł na serce 29 kwietnia 1944 roku mając zaledwie 60 lat. W trakcie choroby ojca syn Lesław zastępował Go i uczył miejscowe dzieci. Po śmierci Tadeusza nie przerwano nauki, trwała ona aż do wkroczenia 19/20 stycznia 1945 roku wojsk sowieckich.

Tadeusz Połomski został pochowany obok swojej żony w grobowcu rodziny Czubrytów na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie.

Był wielokrotnie wyróżniany i nagradzany za wzorową pracę: otrzymał Medal 10-lecia Odzyskania Niepodległości (1929), otrzymywał również laudacje: od kuratora, inspektora szkolnego, Komitetu Rodzicielskiego (1936), minister WRiOP przyznał Mu najwyższą VI grupę dla Kierowników Szkół za wzorową pracę (1937), następnie brązowy Medal Zasługi Za Długoletnią Służbę nadany przez tego samego ministra (1938).

Tadeusz Połomski był wdowcem przez 18 lat. Wychował i wykształcił swoich dwóch synów. Z przedmiotów najbardziej lubił historię Polski. Dużo czytał, był dobrym mówcą. Interesował się sportem, uprawiał gimnastykę, na międzynarodowych zawodach gimnastycznych w Pradze wywalczył 7 miejsce. Swoim uczniom pokazywał Wawel, Sukiennice, kościół Mariacki, kopalnię soli w Wieliczce. Z nim mieszkańcy Łagiewnik i dzieci szkolne sypali kopiec Józefa Piłsudskiego na Sowińcu w 1936 roku. Tadeusz ma swoją ulicę w Łagiewnikach, na jego cześć nazwę otrzymała przecznica od ulicy Aleksandra hr. Fredry do ulicy Jerzego Turowicza w Krakowie.

Na podstawie wspomnień Lesława Połomskiego – syna Tadeusza, zachowanych pamiątek i dokumentów oraz opracowania Łagiewnickiego Towarzystwa Kulturalnego, przekazał Pan Jacek Skrabot.