GRODZISKO średniowieczne w Zgórsku-Giełdzie

GRODZISKO średniowieczne w Zgórsku-Giełdzie – zamek był prawdopodobnie jednym punktów obronnych budowanych do XVII w. oprócz Mielca, Przecławia, Baranowa, a przede wszystkim w Rzemienia. Ślady po nieistniejącym już zamku leżą w Zgórsku, przysiółek Giełda, pomiędzy wioskami Zgórsko i Podborze w odległości ok. 300 m na wschód od drogi 984, jadąc w kierunku Podborza. Jako zamek nie jest wzmiankowany w dokumentach źródłowych, cała wiedza opera się na powierzchniowych badaniach archeologicznych prowadzonych w drugiej połowie XX w.

Pozostałości po nim, czyli nasyp ziemny w kształcie prostokąta o wymiarach ok.120 x 70 m, jego kształt oraz ukształtowanie naturalne z trzech stron opasane potokiem Zgórskim, a z czwartej strony sztucznym nasypem (groblą) sugeruje istnienie w tym miejscu zamku obronnego. Jednak czas i użytkowanie tego terenu pod uprawy, zmieniły jego pierwotną strukturę.

Zbudowany w XVI w. przez Mieleckich, następnie zamek przeszedł na własność hetmana Jana Karola Chodkiewicza, a około 1610 roku stał się własnością Ossolińskich, którzy jeszcze go rozbudowali i unowocześnili.

Jesienią 1655 roku podczas „potopu szwedzkiego” został spalony, w tym czasie i zamek w Mielcu został wysadzony w powietrze. Po pożarze pozostała po nim ruina i z czasem został rozebrany przez okolicznych mieszkańców.

Po drugiej stronie drogi leży teren gdzie od lat wybierana była glina na wyrób kafli, wyrobów ceramicznych i cegły.

Teren grodziska został wpisany przez Wojewódzkiego Konserwatora  Zabytków w Rzeszowie w rejestr zabytków archeologicznych pod rej. C-51 z dnia 28.12.1968 roku.