LONCZAK Stanisław s. Michała
LONCZAK Stanisław urodzony 16 stycznia 1893 w Pniu, obecnie gm. Radomyśl Wielki, syn Michała i Agnieszki z domu Puła.
Szkołę Ludową i Wydziałową ukończył w Radomyślu Wielkim i Tarnowie w 1906 roku. W latach 1912-1914 pracował, jako pracownik biurowy w Radomyślu W. Służbę wojskową odbył w latach 1914 do 1918 w armii austro-węgierskiej. W roku 1915 został ranny w czasie walk w Karpatach, a następnie do końca wojny pracował w służbie kancelaryjno – wojskowej. W tym czasie w roku 1918 złożył egzamin dojrzałości w seminarium nauczycielskim w Samborze. W roku 1924 ożenił się z Heleną Karanter – nauczycielką jęz. polskiego.
Egzamin kwalifikacyjny do szkół powszechnych zdał w 1924, a w 1925 ukończył Wyższy Kurs Nauczycielski spec. matematyczno-fizyczny w Poznaniu. Egzamin dojrzałości w gimnazjum typu matematyczno – przyrodniczym, uzyskał w 1929 w Poznaniu, dyplom magistra filologii uzyskał w 1934 r. w Uniwersytecie Poznańskim. Dyplom nauczyciela szkół średnich uzyskał w 1936 r. w Poznaniu.
Jego praca zawodowa przedstawiała się następująco:
– lata 1919-1924 nauczyciel i kierownik Szkoły Ludowej w Podborzu gm. Radomyśl Wielki;
– lata 1924-1925 nauczyciel Szkoły Ćwiczeń przy Państwowym Seminarium Nauczycielskim w Rawiczu;
– 1925-1933 nauczyciel I Szkoły Wydz. Im. Działyńskich w Poznaniu;
– 1933-1938 kierownik Publicznej Szkoły Powszechnej nr 35 w Poznaniu;
– 1938-1939 podinspektor szkolny w Inspektoracie Szkół Poznań – powiat.
Jako inspektor szkolny w Środzie przeprowadził ewakuację Inspektoratu w dniach od 28.08.1939 do 3.09.1939. W tym czasie jego mieszkanie było pod obserwacją Niemców, więc Stanisław wyjeżdża ze Środy i udaje się do Przemyśla, by spotkać się z żoną Heleną, która opuściła Poznań pod koniec sierpnia 1939 roku, ewakuowana z innymi pracownikami Inspektoratu poznańskiego. Wraca do Poznania pod koniec października z „ciężkim sercem” (jak pisze w swoich notatkach), opuszcza go, kierując się do powiatu mieleckiego.
Po przybyciu zatrzymuje się u rodziny od 1.02.1940 roku do chwili wyzwolenia Radomyśla tj. 22.08. 1944 r., pracuje, jako nauczyciel i kierownik szkoły w Radomyślu Wielkim. Tam też w okresie od 1.09.1942 do 31.07.1944 wraz z żoną Heleną prowadzą tajne nauczanie w zakresie gimnazjum w swoim mieszkaniu.
Po wyzwoleniu Radomyśla dalej jest kierownikiem szkoły do 30.03.1945 r., później wraca do Poznania i od 1.04.1945 do lutego 1946 jest inspektorem szkół w Poznaniu – powiecie. Od 1 marca 1946 powierzono mu obowiązki wizytatora szkół Ziemi Lubuskiej, które pełni do 31.12.1950 r. To obowiązki trudne i jednocześnie zaszczytne, jak pisał, ale z drugiej strony był szczęśliwy, że przypadł mu w udziale zaszczyt dorzucenia cegiełki do budowy i organizacji szkolnictwa na „Ziemiach znów naszych” po tak długim oderwaniu ich od Macierzy.
Po utworzeniu województwa zielonogórskiego na własną prośbę wraca do pracy do Wydziału Oświaty w Poznaniu i na tym stanowisku pracuje do 31.07.1954 roku.
Od 1.08.1954 przechodzi do II Ogólnokształcącego Liceum Korespondencyjnego w Poznaniu i pracuje, jako nauczyciel matematyki do 1.09.1964 przechodząc na emeryturę. Dalej jednak pracuje do 31.08. 1970 roku w tym Liceum w zmniejszonym wymiarze godzin.
Stanisław Lonczak był wychowawcą i nauczycielem wielu pokoleń młodzieży. Wspominamy jest, jako znakomity matematyk, angażował się w pracach ZNP, przez kilka lat 1931-1938 był wykładowcą na Uniwersytecie Powszechnym w Poznaniu, prowadził Ognisko Metodyczne dla nauczycieli, był członkiem Komisji Egzaminacyjnej dla nauczycieli publicznych szkół powszechnych.
Nigdy nie należał do partii, na emeryturze był czynnym członkiem koła ZBoWiD i Koła Emerytów.
Za swoją pracę otrzymał szereg różnych dyplomów uznania oświatowych i związkowych ZNP oraz odznaczeń państwowych:
- Srebrny Krzyż Zasługi – 1936;
- Złoty Krzyż Zasługi – 1938;
- Srebrna Odznaka Odbudowy Warszawy – 1951;
- Medal 10-lecia Polski Ludowej – 1955;
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski – 1963 r.
Zmarł 4 marca 1981 roku w Poznaniu, żona Helena zmarła 21 maja 1957 roku, oboje pochowani są na Cmentarzu Komunalnym w Poznaniu.