ZAJĄC Józef

ZAJĄC Józef, urodzony 17 lutego 1953 r. w Słupcu w pow. Dąbrowa Tarnowska, syn Tadeusza i Marii z domu Pawelak. Pochodzi z rodziny chłopskiej o silnych tradycjach patriotycznych, ludowcowych, a także pszczelarskich. Jego dziadek Tomasz Zając (1863 – 1937), wychowanek średniej Szkoły Rolniczej w Czernichowie k. Krakowa, przez szereg lat pracownik c.k. Kolei Lwowsko-Czerniowieckiej, był jednym z pionierów ruchu ludowego na Powiślu Dąbrowskim oraz cenionym w okolicy gospodarzem i bartnikiem. 

Do Szkoły Podstawowej uczęszczał w latach 1960–1968 w rodzinnej miejscowości gdzie otrzymał pierwszy szlif życiowy, ze szczególnym uwzględnieniem ministrantury w miejscowym kościele parafialnym, pod okiem nieocenionego ks. Henryka Kozdrója, swojego proboszcza i mistrza.

Maturę zdał w roku 1972, w wysoko notowanym podówczas I Liceum Ogólnokształcącym w Mielcu, znanym z wysokiego (podobno) poziomu nauczania, zwłaszcza  przedmiotów humanistycznych – w tych latach, niestety, już bez greki i łaciny, oraz przedmiotem „historia”, nauczanym w duchu par excellence marksistowskim. Tam miały miejsce jego pierwsze doświadczenia „nieprawomyślne”, tj. antykomunistyczne – w efekcie przesłuchania (także w szkole) i wezwania na SB w Mielcu, w słynnej mieleckiej „czterdziestce”, przy ul. Wyspiańskiego. W ogólniaku nie należał do uczniów szczególnie się wyróżniających, ale nie należał też do żadnych ówczesnych organizacji młodzieżowych typu ZHP, ZMS, TPPR, niemniej uzyskał pomyślny wynik egzaminów wstępnych na wyższe studia, po czym w sierpniu 1972 zaliczył praktykę robotniczą w Zakładach Owocowo-Warzywnych „Fruktona” w Tarnowie – ulokowanych nota bene w dawnym browarze Książąt Sanguszków – tam brał udział w dwudniowym proteście-strajku nowoprzyjętych studentów, głównie filologii.

W latach 1972 – 1977 odbył studia wyższe na UJ, na kierunku filologia romańska, gdzie rozwijał też swoje zainteresowania historią i genealogią. W maju 1977 gdzie był  świadkiem i uczestnikiem rewolty studenckiej, po zamordowaniu przez SB bliskiego kolegi, działacza ówczesnej opozycji antykomunistycznej Stanisława Pyjasa. Sygnatariusz deklaracji Studenckiego Komitetu Solidarności z 17 V 1977 i od tego czasu, konsekwentnie do tej pory, element antysocjalistyczny i pełzający kontr-rewolucjonista – jak sam siebie określa.

Dyplom ukończenia studiów uzyskał w dniu 30 czerwca 1978. W latach 1979 – 1981, po paru nieudanych próbach zaczepienia się w szkolnictwie jako nauczyciel jęz. francuskiego, ostatecznie – dzięki tzw. znajomościom – pracownik WSK PZL Mielec. Najpierw w dziale inwestycji, potem eksportu – na stanowisku referenta, starszego referenta i w końcu ekonomisty.

Ale dzięki temu właśnie, świadek pierwszych w r. 1981 strajków robotniczych na WSK PZL Mielec i narodzin mieleckiej NSZZ Solidarność. Członek tego Związku od jesieni ’81. Szczęśliwym zbiegiem okoliczności nieobecny podczas stanu wojennego – od 22 listopada 1981 na emigracji (zarobkowej) w USA, Najpierw w orbicie najróżniejszych zajęć i profesji (m.in. w latach 1985 – 1991 w firmie wydawniczej ABCnternational/Reed Travel Group, gdzie miał pierwszy bliski kontakt z New Technology). Ostatecznie w r. 1994 szczęśliwie znalazł – tym razem już bez sprzyjających układów i koneksji – pracę bibliotekarza w bibliotece zbiorów specjalnych Uniwersytetu Harvarda (The Houghton Library), w dziale udostępniania zbiorów (Harvard Special Collections, Public Services). Tam brał udział w różnych projektach, wystawach, konferencjach, tam także spotkał wiele znakomitości z życia polonijnego, oraz naukowego, artystycznego i politycznego z Polski – w różnych sytuacjach i okolicznościach. Od r. 2018 magna cum gaudia na zasłużonej, emeryturze.

W ramach swoich zainteresowań przeszłością, zajmuje się historią lokalną regionu tarnowskiego i mieleckiego, ze szczególnym uwzględnieniem rodzinnego Słupca i okolic. Publikował artykuły, w czasopiśmie „Nadwisłocze”, a także Roczniku Tarnowskim (O krwawym Jakubie słówko jeszcze, RT nr 13/201). Ostatnio wywiad w „Kalendarzu Śląskim” na rok 2024″, Cieszyn 2023. Współpracował z redakcją Encyklopedii Miasta Mielca Józefa Witka (kilkadziesiąt artykułów), a także, od 20 lat, z Polskim Radiem Kraków (audycja redaktora Jana Stępnia „Pejzaże Regionalne„), gdzie niedawno ukazał się jego obszerny wywiad w audycji z 15 X 2023.

Zwolennik Republican Party w USA, w Starym Kraju sympatyk partii Prawo i Sprawiedliwość.

Bardzo owocnie współpracował – co i nadal czyni ze Stowarzyszeniem Nasze Miasto Radomyśl Wielki – poprzez wyszukiwanie ciekawych artykułów zamieszczonych w starej prasie dotyczące Radomyśla i gminy. Tłumaczył także interesujące materiały i zwroty z jęz. łacińskiego, uzupełniał internetową „Encyklopedię Miasta i Gminy Radomyśl Wielki”. Stowarzyszenie bardzo ceni sobie tę współpracę.