STOPA Józef ps. „Puk”

STOPA Józef ps. „Puk”, urodzony 13 czerwca 1910 roku w Dulczy Wielkiej, gmina Radomyśl Wielki, syn Wawrzyńca i Apolonii z domu Wolak. Szkołę powszechną kończy w miejscu urodzenia. Po jej ukończeniu pomagał rodzicom w gospodarstwie rolnym, mając 16 lat wstąpił do młodzieżowej organizacji „Wici”, której był członkiem z przerwą na odbycie służby wojskowej, którą pełnił w latach od 1931 do 1933 w Jarosławiu. Po jej odbyciu powrócił do rodziców i pomagał w gospodarstwie. Wstąpił do Stronnictwa Ludowego, brał udział w strajkach chłopskich w roku 1937 na terenie Dulczy Wielkiej i w lasach duleckich. Z tytułu udziału w strajkach był prześladowany przez Policję granatową. W 1939 roku został powołany do wojska do obrony Warszawy, był przydzielony do kompanii wypadowej, po kapitulacji Warszawy dostał się do niewoli niemieckiej i wywieziony do obozu jenieckiego koło Częstochowy. Po kilkudniowym pobycie uciekł nocą z obozu i wrócił piechotą w rodzinne strony, jednak musiał się ukrywać.

W 1940 roku ożenił się z Balbiną z domu Stopa. W marcu tego roku został zwerbowany do organizacji wojskowej, Armii Krajowej działającej na tym terenie. Otrzymał ps. „Puk”, jego dowódcą drużyny był Józef Ziobroń, po jego aresztowaniu Stopa przejmuje obowiązki dowódcy drużyny w stopniu st. strzelca, dowódcą placówki w tym czasie był Józef Bury ps. „Mocny”. Po aresztowaniu Ziobronia, nasiliło się tropienie partyzantów, były kilkakrotnie najazdy Gestapo na dom Stopy, jednak zawsze udało mu się uciec, chociaż za nim strzelano. Jako doświadczony żołnierz zajmował się szkoleniem młodych partyzantów AK, uczył ich musztry, regulaminu, obchodzenia się z bronią. Sam gromadził i przechowywał broń w lesie, odpowiednio ją zabezpieczając i konserwując. Brał udział w różnych akcjach bojowych prowadzonych na terenie powiatu. Podczas okupacji ukrywał w lesie i częściowo w swoim domu przez okres 3 miesięcy żołnierza radzieckiego, któremu udało się zbiec z niewoli niemieckiej. Nazywał się Jan Wojnarowski, pochodził z miejscowości Klimów, poczta Odessa nad Morzem Czarnym.

W 1939 roku uciekinierzy pozostawili u jego sąsiada sztandar Powstańców Śląskich, Stopa przejął go i przechowywał przez całą wojnę zakopany na cmentarzu. Po wyzwoleniu powiadomił tamtejszą organizację, która przyjechała i odebrała sztandar w dobrym stanie. Po zakończeniu wojny zajmował się swoim gospodarstwem, ponadto pełnił szereg funkcji społecznych. Był radnym do Gromadzkiej Rady Narodowej w Żarówce, ławnikiem Sądu Powiatowego przez okres 3 lat, członkiem Komisji Wyborczej do Sejmu i Rad Narodowych, brał udział w organizowaniu różnych czynów społecznych na terenie wioski, przy budowie dróg, szkoły i Remizy OSP.

Od lipca 1981 roku był członkiem Związku Bojowników o Wolność i Demokrację Koła Gminnego w Radomyślu Wielkim. Z związku małżeńskiego było troje dzieci, dwóch synów i córka, najmłodszy z nich Andrzej, pozostał na rodzinnym gospodarstwie, jest pasjonatem motoryzacji i starych samochodów.

W maju 1990 roku został odznaczony Medalem „Za udział w wojnie obronnej 1939” przez Prezydenta Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.

Zmarł dnia 9 lutego 1990 roku i został pochowany na cmentarzu parafialnym w Dulczy Wielkiej.