MARTINEK Maria

MARTINEK Maria (z domu Bernacka), ps. „Atma”, urodzona 28 czerwca 1912 r. w Radomyślu Wielkim, córka Józefa i Teresy z domu Witkowska. Po ukończeniu Seminarium Nauczycielskiego w Tarnowie w 1932 r., zostaje skierowana do pracy nauczycielskiej we Francji, Ambasada R.P. w Paryżu przydziela jej placówkę Avion Pas de Calais. W Avion prowadzi przedszkole i kurs języka polskiego, zakłada drużynę harcerską, w stopniu „przewodniczki” bierze udział w organizowanych obozach harcerskich w Stella Plage. Później Główna Kwatera Harcerek awansuje ją do stopnia „podharcmistrzyni”. W 1935 r. wychodzi za mąż, za nauczyciela Leona Klaczyńskiego, w rok później przychodzi na świat córka Zofia. W 1937 r. po operacji umiera jej mąż. W 1938 r. zmienia miejsce pracy, na jej miejsce w Avion przychodzi sekretarka Związku Nauczycielstwa z Lens, a ona zostaje przeniesiona do Auchel, gdzie pracowała do 1939 r. Z chwilą wybuchu wojny, Konsulat przenosi ją na placówkę w Abscon, gdzie pracowała do roku 1977, tj. do momentu przejścia na emeryturę.

Podczas okupacji hitlerowskiej pracuje, jako szyfrantka pod pseudonimem „Atma” w Polskiej Organizacji Walki o Niepodległość (P.O.W.N.), bierze czynny udział w walce o wolność i godność ludzką. W 1945 roku ponownie wychodzi za mąż za Józefa polskiego oficera, w 1946 r. przychodzi na świat druga córka Krystyna, w 1949 r. umiera mąż na zawał serca, a ona w październiku zostaje przeniesiona do Marcielle, lecz z powodu braku mieszkania wraca do Abscon.

Podczas swojej pracy w Abscon w latach 1939-1977, współpracuje ze wszystkimi organizacjami i księżmi, uczy dzieci polskie ojczystego języka. „Pani Maria”, bo tak nazywają ją uczniowie, nie szczędzi czasu ani trudu dla swych wychowanków. Zeszyty szkolne, w których własnoręcznie wpisuje polskie wiersze i piosenki, ilustruje pięknymi i barwnymi bajkami i legendami. Przekazuje dzieciom wiarę w Boga, bliźniego, Polskę i piękno mowy polskiej. W każdej polskiej książce przekazywanej uczniom, na pierwszej stronicy wpisywała „Polska krew w nas płynie, polskie serce bije, polska mowa-nasza mowa, niech nigdy nie zaginie”. Organizowana przez nią coroczna „Polska gwiazdka” cieszy rodziców występami ich pociech, choinką i polskimi książkami. Dzięki jej pracy niejeden z jej byłych uczniów może wybrać język polski do egzaminu kończącego pierwszy cykl szkolenia a później do matury, otrzymując wzorową ocenę. „Polska Pani” daje dzieciom Polonii możliwość zapoznania się z Ojczyzną, zachęca ją do przyjazdu do Polski na wakacje. Pani Maria popiera też wszystkie manifestacje polskości na obczyźnie, pomagając aktywnie polskiemu duszpasterzowi, polskiemu harcerstwu, teatrowi amatorskiemu przepisując całymi dniami czasem i nocami, teatralne role dla aktorów-amatorów, pomagając reżyserowi w prowadzeniu prób.

Później zamieszkała w Domu Polskiej Misji Katolickiej „Bellevue” w Lourdes, gdzie wielu pielgrzymów poznało Panią Marię i darzyło ją wielką sympatią, uznaniem i serdeczną przyjaźnią za patriotyzm i podtrzymywanie ducha polskości za granicą.

W swojej młodości czynnie uczestniczyła w licznych zawodach sportowych, zdobyła Państwową Odznakę Sportową I kl. I stopnia w 1932 r., oraz wiele dyplomów zdobytych w zawodach strzeleckich w Tarnowie, posiadała również Krzyż Harcerski z nr 63 s. BII.

Za działalność w latach wojny została odznaczona Złotym Krzyżem Zasługi z Mieczami przyznanym przez Prezydenta R.P. w Londynie w 1945 r., a za działalność pedagogiczną, Złotą Odznaką ZNP przyznaną w 1975 r.

Zmarła dnia 22 lutego 2000 r. w Lourdes u Najświętszej Panienki, do której żywiła zawsze szczególne nabożeństwo. Została pochowana w Lievin-Pas de Calais, blisko Avion, jej pierwszej placówki pracy nauczycielskiej.