LONCZAK Ludwik

LONCZAK Ludwik urodził się 11 października 1884 r. w miejscowości Pień, gm. Radomyśl (Wielki), syn Michała i Agnieszki z domu Puła. Do szkoły ludowej uczęszczał w Radomyślu, później uzyskał wykształcenie średnie. W latach 1905-1909 służył w armii austriackiej, w 1914 został zmobilizowany i brał udział w I wojnie światowej. Dosłużył się stopnia podoficerskiego. Latem 1916 r. był na kursie we Lwowie w mundurze wojska austriackiego, świadczy o tym, że przed rokiem 1918 służył jeszcze w armii austro – węgierskiej.

Od 30 listopada 1918 r. służył w polskiej Żandarmerii Krajowej w Mielcu, od 1 stycznia 1919 r., został przeniesiony na posterunek żandarmerii w Reichsheim w powiecie mieleckim. Kierował akcją pacyfikacyjną rozruchów chłopskich o charakterze antyżydowskim w dniu 8 maja 1919 r. w Radomyślu Wielkim.

Z dniem 1 grudnia 1919 r. automatycznie przeszedł do utworzonej Policji Państwowej. W tym czasie otrzymał funkcję Komendanta Policji Państwowej w Radomyślu Wielkim. W roku 1920 został przeniesiony do Kolbuszowej, gdzie w 1926 r. pełnił służbę w Okręgu VIII Lwowskim, jako aspirant w Komendzie Policji w Kolbuszowej. Poprzez długoletnią służbę, udział w kursach, szkołach policyjnych doszedł do stopnia podkomisarza w 1934 r. następnie awansował i pełnił służbę komendanta Powiatowego w Kolbuszowej do 1935 r., w 1936 r. był w dyspozycji Komendanta Głównego Policji, a następnie mianowany Kierownikiem Referatu Wojskowego w Komendzie Wojewódzkiej w Tarnopolu. W tym okresie zamieszkał z rodziną, żoną Marią i dwoma córkami w Tarnopolu przy ul. Sienkiewicza 37a.

Po napaści Niemiec na Polskę pozostał w służbie w tym wojewódzkim mieście na kresach wschodnich kraju. Gdy 17 września 1939 r. nastąpiła agresja sowiecka i miasto zaczęła zajmować Armia Czerwona, do Tarnopola dotarło polecenie władz polskich, ewakuujących się do Rumunii, by miejscowa policja dopilnowała porządku w mieście. Podkomisarz Ludwik Lonczak został tym poleceniem zobowiązany do przekazania Tarnopola dowództwu sowieckich wojsk, które zajmą miasto. Już w dniu 17 września wkroczyli do Tarnopola czerwonoarmiści z 12 Armii Iwana Tiuleniewa. Podczas przekazywania miasta przez administrację polską, wszyscy jej przedstawiciele w tym podkomisarz Ludwik Lonczak, starosta miasta i inni, zostali zatrzymani i wywiezieni na teren Związku Sowieckiego.

Ludwik Lonczak w punkcie zdawczo-odbiorczym przekazywania polskich jeńców wojennych, prawdopodobnie w Jarmolińsku, został przekazany organom NKWD, które po 3 października wywiozły go na Białoruś w rejon obwodu kalinińskiego i osadziły w specjalnym obozie NKWD w Ostaszkowie.

Z tego miejsca najbliższa rodzina otrzymała od niego ostatnią wiadomość.

Wywieziony transportem kolejowym w dniu 5 kwietnia 1940 r. Przetrzymany krótko a następnie rozstrzelany w piwnicach więzienia Obwodowego Zarządu NKWD w Kalininie (obecnie Twer) przy ul. Sowietskiej i pogrzebany w ośrodku rekreacyjnym NKWD położonym nieopodal miejscowości Miednoje.

W dokumentach sowieckich figuruje przy poz. 11 (nr sprawy 5983) na liście wywozowej NKWD nr 012/4 z kwietnia 1940 r. (bez daty dziennej).

Jego pamięć została utrwalona na tabliczkach memoratywnych w Katedrze Polowej WP i Muzeum Katyńskim w Cytadeli w Warszawie. W Mielcu na murze otaczającym kościół św. Mateusza na tzw. Ścianie Katyńskiej, gdzie umieszczono na 38 tabliczkach nazwiska policjantów z powiatu mieleckiego zamordowanych przez NKWD w tym Ludwika Lonczaka. W Zgórsku parafii, do której należał, pod figurą NMP obok kościoła umieszczono tabliczkę o treści: KOMISARZ PP / LUDWIK LONCZAK / ZAMORDOWANY PRZEZ NKWD / W 1940 W OSTASZKOWIE.

Miasto Radomyśl Wielki w dowód pamięci, nazwano jedną z ulic w mieście po której chodził do szkoły jego imieniem, na sesji Rady Miejskiej Nr XII/199/2001 w dniu 22 marca 2001 roku.

W dniu 13 kwietnia 2010 r. na terenie Gimnazjum im. Jana Pawła II w Radomyślu Wielkim, posadzono pamiątkowy „Dąb Pamięci” z tabliczką, poświęcony Ludwikowi Lonczakowi, bestialsko zamordowanemu przez NKWD.