CMENTARZ choleryczny w Zgórsku

CMENTARZ choleryczny w Zgórsku, gm. Radomyśl Wielki. Jest to miejsce na którym zostały pochowane ofiary straszliwej epidemii cholery jaka nawiedziła zabór austriacki w XIX w.

Z tego okresu zachowały się fragmenty cmentarza cholerycznego w Zgórsku, położonego przy drodze na Zapole, Jamy od drogi wojewódzkiej 984. Cmentarz pochodzi z roku 1873, można go poznać po starym drewnianym krzyżu ustawionym przed krzakami i drzewami po prawej stronie drogi. Innym śladem są jeszcze wpisy w księgach parafialnych parafii Zgórsko. Epidemia cholery trwała krótko, dwa miesiące sierpień i wrzesień 1873 r., swym zasięgiem obejmowała miejscowości Grybów, Izbiska, Jamy, Partynię, Pień, Podborze, część Piątkowca i Zgórsko. Wg zapisów w księgach zmarłych umieszczono 107 osób zmarłych na cholerę, co nie odpowiada rzeczywistej liczbie zmarłych, nie udało się znaleźć ksiąg z Izbisk, Piątkowca i Zgórska, które uległy zniszczeniu podczas wojen.

Osoby zmarłe na cholerę grzebano na obrzeżach miejscowości w wydzielonych miejscach, nie grzebano na cmentarzach parafialnych ze względów epidemiologicznych. Często nie starczało trumien, więc zwłoki owijano w prześcieradła i polewano wapnem, przy tym pochówku nie zawsze był obecny ksiądz, który później modlił się za zmarłych.

W tym czasie proboszczem w Zgórsku był ks. Sebastian Zapała, często pomagał mu wikariusz z Zdziarca ks. Eugeniusz Wolski.

Obecnie cmentarz jest bardzo zaniedbany i opuszczony, jedynym znakiem jest stojący przy drodze krzyż, bez napisów i tabliczek. Terytorialnie leży on w granicach gminy Wadowice Górne, może wspólnymi siłami wskazanym jest jego uporządkowanie, wyznaczenie i opisanie. Przecież tam leżą ludzie, tacy jak my, którzy przezywali wielką tragedię śmierci swoich dzieci, rodziców i bliskich.

Dzięki uczniom Gimnazjum Publicznego w Radomyślu Wielkim, ukazała się publikacja (2009) pod kierunkiem dr Marii Przybyszewskiej zawierająca listę tylko 107 osób z podaniem ich bliższych danych (nazwiska, wieku, miejscowości).